نوع مقاله : ترویجی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری سیاست‌گذاری فرهنگی دانشگاه خوارزمی تهران

2 مدیر گروه جامعه شناسی دانشکده علوم اجتماعی و فرهنگی دانشگاه جامع امام حسین (ع)

چکیده

 ارزش‌ها، پایه و اساس بینش و کنش انسان را تشکیل داده و در انتخاب، گزینش و انجام کنش، نقش اساسی دارند. ارزش‌های دفاع مقدس، دارای عناصر مثبت و سازنده‌ای است که حفظ و انتقال صحیح آن، تضمین‌کنندة سلامت اخلاقی و تأمین‌کنندة سعادت جامعه است؛ از این‌رو، پژوهش حاضر، با‌هدف بررسی و تشخیص نظام ارزش‌های دوران دفاع مقدس و نیز زمان کنونی، تبیین تغییرات و راهکارهای حفظ و انتقال ارزش‌های دفاع مقدس نگاشته شده است. این پژوهش، از حیث ماهیت، توصیفی- تحلیلی، از نظر اجرا و کنترل شرایط، یک بررسی پیمایشی و از نظر هدف، کاربردی بوده و با‌توجه‌به موضوع، دارای دو جامعة آماری متفاوت است. جامعة آماری اول را همة جوانان دختر و پسر ردة سنی 15 تا 25 سال شهر تهران و جامعة آماری دوم را نیز کارکنان و اساتید دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی و دانشگاه جامع امام حسینعلیه‌السلام تشکیل می‌دهند. برای تجزیه و تحلیل داده­ها، پس از تعیین نرمالبودن توزیع و باتوجهبه سطوح سنجش متغیرها، از آزمون‌های آماری مربوطه استفاده شده است.یافته‌های آماری و تجزیه‌و‌تحلیل آن‌ها، نشانگر وجود رابطة معنی‌دار، بین متغیرهای مستقل مورد‌سنجش در پژوهش حاضر (پایگاه اقتصادی- اجتماعی خانواده، میزان و نوع مصرف رسانه‌های اجتماعی، نوع جامعه‌پذیری، احساس محرومیت نسبی و ادراک فرصت‌های مسدود) با متغیر وابسته (اولویت‌های ارزشی) است. در‌نهایت، نتایج به‌دست‌آمده از آزمون معنی‌داری تفاوت میانگین اولویت‌های ارزشی، نشان از معنی‌داری تفاوت میانگین اولویت‌های ارزشی جامعة کنونی با دوران دفاع مقدس دارد.

کلیدواژه‌ها

کتابنامه
 
الف) منابع فارسی
 
احمدزاده‌ کرمانی، روح‌اله و قاسمی، طیبه (1392). بررسی نقش اینترنت بر ارزش‌های خانواده (مورد مطالعه: جوانان منطقة 15 تهران)، فصلنامة مطالعات رسانه‌ای، سال هشتم، شمارة 23.
آزاد ‌ارمکی، تقی و غفاری، غلامرضا (1383). جامعه‌شناسی نسلی در ایران، تهران، پژوهشکدة علوم انسانی و اجتماعی، جهاد دانشگاهی.
اکرامی، محمود (1388). ارزیابی نظام ارزشی مدیران، طرح پژوهشی، تهران، دانشگاه پیام نور.
اینگلهارت، رونالد (1382). تحول فرهنگی در جوامع پیشرفتة صنعتی، ترجمة مریم وتر، تهران، انتشارات کویر.
تاجیک، محمدرضا (1381). جامعة ایرانی و شکاف میان نسل‌ها، مرکز تحقیقات استراتژیک، فصل‌نامة راهبرد، شمارة 26.
داریاپور، زهرا (1386). ساختار ارزشی و مناسبات نسلی، دوفصلنامة تخصصی جوانان و مناسبات نسلی، پژوهشکدة علوم انسانی و اجتماعی، جهاد دانشگاهی.
سلیمی، علی و داوری، محمد (1380). جامعه‌شناسی کجروی، قم، انتشارات پژوهشکدة حوزه و دانشگاه.
دشتوان اردستانی، زهرا (1389)، ارزیابی نظام ارزشی دانشجویان دانشگاه پیام نور استان تهران، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه پیام نور، واحد تهران مرکز.
رابرتسون، یان (1385). درآمدی بر جامعه، ترجمة حسین بهروان، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی.
ربانی، علی و محمدزاده‌ ‌یزد، عاطفه (1392). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر شکاف نسلی ارزشی در منطقة 9 شهرداری مشهد با تأکیدبر ارزش‌های دینی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، مجلة علوم اجتماعی، سال دهم.
رسول‌زاده‌ ‌اقدم، صمد، سیداحمد میرمحمدتبار، سیمین افشار، و صمد عدلی‌پور (1394). تحلیل جامعه‌شناختی پیامدهای رسانه‌های اجتماعی بر ارزش‌های جوانان ایرانی، فصلنامة راهبرد اجتماعی فرهنگی، سال پنجم، شمارة 17.
ریتزر، جورج (1374). نظریة جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمة محسن ثلاثی، تهران، انتشارات علمی.
زارع ‌شاه‌آبادی، اکبر و ترکان، رحمت‌اله (1394). بررسی رابطة احساس امنیت اجتماعی و نظام ارزشی جوانان (مطالعه‌ای دربارة دانشجویان دانشگاه یزد)، مجلة مطالعات اجتماعی ایران، دورة نهم، شمارة 1.
سفیری، خدیجه و چشمه، اکرم (1391). مسئولیت‌پذیری نوجوانان و رابطة آن با شیوه‌های جامعه‌پذیری در خانواده، فصلنامة جامعه‌شناسی آموزش‌و‌پرورش، شمارة 1.
شولتز، دوان و شولتز، آلن سیدنی (1387). نظریه‌های شخصیت، ترجمة یحیی سیدمحمدی، تهران، انتشارات ویرایش.
ضرغام‌ بروجنی، حمید و مهدی، سهرابی (1392). گونه‌شناسی بازدیدکنندگان مناطق جنگی ایرا و نقش آن در انتقال فرهنگ پایداری دفاع مقدس، فصلنامة جامعه‌پژوهی فرهنگی، سال چهارم، شمارة 2.
علمی، محمود (1388). گرایش‌ها و اولویت‌های ارزشی دانشجویان و رابطة آن با طبقة اجتماعی، جامعه‌شناسی کاربردی، شمارة پیاپی 34.
فاطمی، داود (1390). بی‌سازمانی اجتماعی و بزهکاری نوجوانان پسر شهر زنجان، پایان‌نامة کارشناسی ارشد علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، دانشکدة علوم انسانی و اجتماعی.
فرامرزی، داود (1379). بررسی ساختار ارزشی دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس، پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد جامعه‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکدة علوم انسانی.
کورز، لیوئیس (1380). زندگی و اندیشة بزرگان جامعه‌شناسی، ترجمة محسن ثلاثی، تهران، انتشارات علمی.
گیدنز، آنتونی (1376). جامعه شناسی، ترجمة منوچهر صبوری، تهران، نشر نی.
محسنی، منوچهر (1374). بررسی آگاهی‌ها، نگرش‌ها و رفتارهای اجتماعی- فرهنگی در ایران، تهران، معاونت پژوهشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز پژوهش‌های بنیادی.
ممتاز، فریده (1381). انحرافات اجتماعی: نظریه‌ها و دیدگاه‌ها، تهران، شرکت سهامی انتشار.
نوربالا، احمدعلی، رسول روشن، سقراط فقیه‌زاده، رضا شاکری و رضا محمدصالحی (1386). بررسی سلسله‌مراتب ارزش‌های دانشجویان دانشگاه شاهد، ماهنامة دانشور رفتار، سال چهاردهم، شمارة 22.
ب) منابع لاتین
 
Helkma, K, Vutela A, Pohjanheim, E, Salminen, Koponeo and Lee narantanen- vantsi (2003). Moral Reasoning and Values in Medical School.
Lietz, p., & Matthews, B. (2010). The effects of College students, Personal Values on Changes in Learning approaches, Res High Edu, 51: 65-87.
Rashed, Abdulaziz (2002). Juvenile Delinquency in Saudi Arabia: Testing Social Disorganization Theory, Mississippi State University.
Schwartz, Shalom H. & Sagie, Galit (2000). Value Consensus and Importance: A Cross National Study, journal of Cross Cultural Psychology.
Schwartz, Shalom H. (1994). Toward Explanations of National Differences in Value Priorities, XXIV Congress of Interamerican Society of Psychology.
Vowell, R. Paul and May, C. David (2000). Another Look at Classic Strain Theory: Poverty Status, Perceived Blocked Opportunity and Gang Membership as Predictor of Adolescent Violent Behavior, Sociological Inquiry, Vol. 70, No. 1, 42-60.