نویسندگان
1 استادیار جغرافیای سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد.
2 کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس تهران.
چکیده
موقعیت ژئوپلتیک کشورها در طول زمان و تحت تأثیر عوامل مختلفی همچون جنگ ها، انقلاب‌ها، تحولات نظام بین‌المللی و نظام جهانی و تغییر در موازنه‌های قدرت همواره در حال تغییر و تحول است. ایران یکی از کشورهایی بوده که ژئوپلتیک آن در طول چهار دهه گذشته دچار تغییر و تحولات زیادی شده است که علل آن را می‌توان در طیف مختلفی از عوامل ژئوپلتیک داخلی و خارجی جستجو کرد. در اواخر دهه ۵۰ و اوایل دهه 6۰ با توجه به شکل‌گیری انقلاب اسلامی و حکومت شیعی ساختارهای منطقه‌ای دچار تحول شد و به سبب آن نقش و جایگاه ایران نیز در مناسبات منطقه‌ای و جهانی دگرگون گردید. چنین شرایطی، زمینه‌ساز جنگی شد که یکی از مهمترین اهداف آن جلوگیری از قدرت‌یابی شیعیان در منطقه خاورمیانه بود. این مقاله با استفاده از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی به دنبال بررسی تأثیرگذاری شکل‌گیری حکومت شیعه در ساختار ژئوپلتیک منطقه خاورمیانه در آن زمان و تأثیر آن بر شروع جنگ تحمیلی عراق علیه ایران است. همچنین با توجه به ساختارهای حمایتی شکل گرفته آن دوران سعی شد چگونگی و علل این روند مورد واکاوی و بررسی ژرف‌تر قرار گیرد.
کلیدواژه‌ها
)