فصلنامه علمی مطالعات دفاع مقدس

واکاوی مسئله چراغ سبز دولت کارتر به صدام بر اساس اسناد تازه منتشر شده وزارت خارجه آمریکا

فؤاد ایزدی؛ حکیمه سقای بی ریا؛ علیرضا ثمودی

دوره 7، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 91-114

چکیده

  مقاله حاضر در پی یافتن نقش دولت کارتر در شروع جنگ تحمیلی است. یکی از ابهامات تاریخی در رابطه با تجاوز صدام به خاک ایران، مسئله مسئولیت دولت کارتر در تحریک صدام به تجاوز به خاک ایران است. پژوهش حاضر با اتخاذ ...  بیشتر مقاله حاضر در پی یافتن نقش دولت کارتر در شروع جنگ تحمیلی است. یکی از ابهامات تاریخی در رابطه با تجاوز صدام به خاک ایران، مسئله مسئولیت دولت کارتر در تحریک صدام به تجاوز به خاک ایران است. پژوهش حاضر با اتخاذ روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از اسناد تازه منتشر شده دفتر تاریخ نگاری وزارت خارجه آمریکا در سال 2020 تلاش دارد تا این ابهام را برطرف سازد. در دیدگاه نظری، عملکرد دولت کارتر در قبال جمهوری اسلامی را می‌توان بخشی از چارچوب کلان سیاست خارجی آمریکا دانست که مستلزم حفظ امپراتوری کشورهای پیرو و مدیریت دشمنان (یعنی کشورهایی که به صورت نظام مند مستقل از آمریکا عمل می‌کنند) از طریق ابزارهای خصمانه با هدف سرنگونی آنان است. جمهوری اسلامی با خروج از رابطه حامی-پیرو و با اتخاذ رویه استقلال نظام مند نسبت به آمریکا، هدف اقدامات خصمانه دولت کارتر از جمله تجاوز نظامی قرار گرفت. طبق اسناد مورد بررسی، دولت کارتر نه تنها برای حمله به ایران به صدام چراغ سبز نشان داد، بلکه فعالانه به دنبال تحریک صدام برای انجام چنین تجاوزی بود. بر اساس ین اسناد، موضوع عملیات نظامی علیه ایران توسط برژینسکی حداقل نه ماه قبل از حمله رژیم بعث عراق به ایران مطرح شد. همچنین اسناد تازه منتشر شده وزارت خارجه آمریکا نشان‌گر خطای محاسباتی دولت کارتر در تحریک صدام به تجاوز به خاک ایران است چرا که این اسناد نمایان‌گر آن است که کارتر و دولت وی نظام نو پای جمهوری اسلامی را ضعیف‌تر از آن می‌دانستند که توان مقاومت در جنگی تمام عیار داشته باشد. محاسبات آمریکا و دیگر حامیان صدام بر این امر دایر گشته بود که جمهوری اسلامی ایران نمی­تواند بیش از چند ماه در مقابل فشار همه‌جانبه نظامی دوام آورد و جنگ با فروپاشی جمهوری اسلامی پایان خواهد یافت. واقعیت اما بسی متفاوت بود، امری که تنها با نظریه دفاع مقدس قابل فهم می­باشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 490.17 K

جایگاه رویکرد سیاسی ـ معنوی سرمایه‌اجتماعی در پیروزی‌های دوران دفاع مقدس

نعمت الله همراهی؛ فریدون اکبرزاده؛ شیوا جلال پور؛ حامد محقق نیا

دوره 8، شماره 4 ، اسفند 1401، ، صفحه 97-114

چکیده

  پژوهش حاضر باهدف ارزیابی جایگاه رویکرد سیاسی ـ معنوی سرمایه‌ اجتماعی در پیروزی‌های دوران دفاع مقدس به روش کتابخانه‌ای به نگارش درآمده‌است. سؤال اصلی دراین نوشتار این‌است‌که، آیا عوامل معنوی سرمایه ...  بیشتر پژوهش حاضر باهدف ارزیابی جایگاه رویکرد سیاسی ـ معنوی سرمایه‌ اجتماعی در پیروزی‌های دوران دفاع مقدس به روش کتابخانه‌ای به نگارش درآمده‌است. سؤال اصلی دراین نوشتار این‌است‌که، آیا عوامل معنوی سرمایه ‌اجتماعی درروند پیروزی‌های دوران دفاع مقدس تأثیرگذار بوده است؟ درپاسخ آن، می‌توان این فرضیه را در نظر گرفت: جمهوری‌اسلامی ایران توانسته است درفرایند تحولات دفاع مقدس، علاوه بر مقاومت و وادارنمودن دشمن متجاوز به عقب‌نشینی، در حوزه دیپلماسی منطقه‌ای و بین‌المللی نقش‌آفرینی و تصمیم سازی نماید. بر این اساس یافته‌ها نشان می‌دهد: سرزمین ایران در طول تاریخ خود به‌خصوص در دویست سال گذشته موردتهاجم دشمنان قرارگرفته و بخش‌هایی از مناطق راهبردی خود را ازدست‌داده است. اما در حماسه هشت سال دفاع مقدس با توجه به رهبری کاریزمایی امام خمینی‌(ره) و بهره‌مندی از آموزه‌های دینی و تشیع انقلابی، شهادت گرایی روحیه ایثار و فداکاری درراه خدا، فرهنگ مهدویت و غیبت و... توده‌های مردم به سمت جبهه‌های جنگ هجوم آوردند و رزمندگان ایرانی در یک جنگ نامتقارن، دشمن متجاوز را وادار به عقب‌نشینی و شکست نمودند. یکی از شاخص‌های مهم این‌تحقیق که آن را با سایر پژوهش‌ها متفاوت می‌سازد نقش باورهای عمیق مذهبی و قدرت معنوی در پیروزی‌های رزمندگان ایرانی درروند تحولات جنگ تحمیلی عراق علیه ایران می‌باشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 623.94 K

بررسی اختیارات حاکم اسلامی در حکم جهاد دفاعی از منظر فقه امامیه

حسین رجایی؛ علیرضا سلیمی؛ سید علیرضا حسینی؛ محمدحسین ناظمی اشنی

دوره 7، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 99-118

چکیده

  موضوع دفاع و آمادگی جامعه اسلامی برای جهاد در راه خدا، از ضروریات بقا و امنیت امت اسلامی است. این پژوهش با هدف بررسی جایگاه و اختیارات حاکم اسلامی در صدور حکم جهاد دفاعی در انواع مختلف آن، در مبانی اسلامی ...  بیشتر موضوع دفاع و آمادگی جامعه اسلامی برای جهاد در راه خدا، از ضروریات بقا و امنیت امت اسلامی است. این پژوهش با هدف بررسی جایگاه و اختیارات حاکم اسلامی در صدور حکم جهاد دفاعی در انواع مختلف آن، در مبانی اسلامی و آراء و نظرات فقهی علمای اسلام انجام پذیرفته است. پژوهش از نوع بنیادی و کاربردی بوده، با مراجعه به منابع و متون اسلامی و فقهی به روش کتابخانه‌ای و تحلیلی انجام شده است. از بررسی متون دینی و فقهی چنین برمی‌آید که اولاً حاکم اسلامی نقش کلیدی در اجرای حکم جهاد و دفاع از کیان حکومت اسلامی و عزت مسلمانان داشته، ثانیاً این اختیارات ضامن تأمین امنیت امت اسلام و حفظ استقلال و بقای آن است؛ ثالثاً اختیارات حاکم اسلامی، با در نظر گرفتن شرایط زمانی و مکانی و معطوف به پویایی فقه شیعه، عامل اصلی در بسیج نیروها برای مقابله با دشمنان اسلام است؛ و رابعاً این احکام فصل الختام جاری شدن حکم جهاد دفاعی در حکومت اسلامی است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 354.01 K

بازنمایی سبک زندگی در آگهی های تبلیغاتی مجلات خانوادگی در دوران دفاع مقدس

فرزانه بازیار

دوره 6، شماره 3 ، آذر 1399، ، صفحه 101-122

چکیده

  این مقاله بارویکرد نظریه های گیدنز و چنی در حوزه سبک زندگی و با روش نشانه شناسی، در تلاش برای پاسخ به این پرسش است که آگهی‌های تبلیغاتی مجلات خانوادگی در دوران دفاع مقدس چه سبک زندگی را بازنمایی می کردند ...  بیشتر این مقاله بارویکرد نظریه های گیدنز و چنی در حوزه سبک زندگی و با روش نشانه شناسی، در تلاش برای پاسخ به این پرسش است که آگهی‌های تبلیغاتی مجلات خانوادگی در دوران دفاع مقدس چه سبک زندگی را بازنمایی می کردند ؟ در این راستا هویت فردی، هویت اجتماعی، کالاپرستی و نظایر آن به عنوان مولفه‌های نظری سبک زندگی، در مجلات خانوادگی دوره دفاع مقدس به مثابه عناصر میدان پژوهش مورد مطالعه قرار گرفته و تحلیل و تفسیر شده اند. جامعه آماری این پژوهش، نشریات خانوادگی دوران دفاع مقدس است و نمونه آماری آن دو نشریه پر مخاطب زن روز و اطلاعات بانوان می باشد. واحد مشاهده در پژوهش حاضر تصاویر دو مجله خانوادگی زن روز و اطلاعات بانوان دوران دفاع مقدس می باشد. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که حجم اندک آگهی های تبلیغاتی در دوران دفاع مقدس به بافتار سیاسی جامعه آن زمان مربوط است که مصرف گرایی را تشویق نمی کرد. بطور کلی، آگهی‌های تبلیغاتی مجلات خانوادگی در دوران دفاع مقدس بیشتر روش زندگی بومی و نیز آموزهای اسلامی/ انقلابی را بازنمایی می‌کردند. بر این اساس می توان ادعا کرد که دستآورد پژوهشی و جامعه شناختی این مقاله تبیین رابطه جامعه و تولیدات فرهنگی است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 409.7 K

دفاع مقدس و تقویت هویت ملی دانش‌‎آموزان

مریم هوشیار طالمی

دوره 2، شماره 4 ، اسفند 1395

چکیده

  دانش‌آموزان به‌عنوان قشر عظیمی از افراد جوامع؛ سرمایه‌های فرهنگی و ملی یک کشور محسوب می‌شوند. پژوهش حاضر، چگونگی تقویت و کیفیت افزایی هویت ملی دانش‌آموزان را در دایره تبیین و ترویج فرهنگ دفاع مقدس، ...  بیشتر دانش‌آموزان به‌عنوان قشر عظیمی از افراد جوامع؛ سرمایه‌های فرهنگی و ملی یک کشور محسوب می‌شوند. پژوهش حاضر، چگونگی تقویت و کیفیت افزایی هویت ملی دانش‌آموزان را در دایره تبیین و ترویج فرهنگ دفاع مقدس، بررسی می‌کند. این مجموعه به روش توصیفی و بررسی و تحلیل آثار و اندیشه‌ها؛ ابتدا به ویژگی‌ها و مؤلفه‌های حیات طیبه در طول مدت دفاع مقدس به‌عنوان مرکز تحول بنیادی در فکر و عمل، پرداخته است. در این مقاله، پس از ذکر معنای قاموسی دفاع مقدس، هویت و واژه ولایت، به حوزه معنای آن در یک ارتباط ولایی و الهی پرداخته می‌شود و منشأ تفاوت آن با جنگ تبیین می‌گردد. سپس به آثار توحید قلبی و عملی امام که وحدت توحیدی و تحول بنیادی جنگ را رقم می‌زند، پرداخته و دفاع مقدس را به‌عنوان خلق جدیدی از یک تفکر اعتقادی، بررسی می‌کند. در ادامه به اثبات می‌رساند، جنگ در حیطه فرماندهی ولایی امام خمینی و با عمل به آداب و دسترسی به آمال قرآنی تبدیل به دفاع مقدس شده است. تقویت و تحکیم هویت ملی دانش‌آموزان وابسته به ژرف‌اندیشی و ثبت و بسط فرهنگ دفاع مقدس بوده که بازیابی و بازسازی هویت ملی آنان را تضمین می‌کند.

---

• مشاهده مقاله

مقالۀ ترویجی انسان در فیلم‌های مستند دفاع مقدس

حمید دهقان‌پور؛ محمد شهبازی

دوره 4، شماره 4 ، اسفند 1397، ، صفحه 83-94

چکیده

  چکیده: مستند­هایی که دربارۀ دفاع مقدس تولید شده، دارای مشخصه‌هایی است که آن را از مستندهای دیگر متفاوت می­کند. این مشخصۀ نمایش شخصیت­هایی انسانی است که هر روز در زندگی عادی و روزمرۀ افراد مشاهده ...  بیشتر چکیده: مستند­هایی که دربارۀ دفاع مقدس تولید شده، دارای مشخصه‌هایی است که آن را از مستندهای دیگر متفاوت می­کند. این مشخصۀ نمایش شخصیت­هایی انسانی است که هر روز در زندگی عادی و روزمرۀ افراد مشاهده می‌شود. آن‌ها، همانند قهرمانان فیلم­های غربی دارای مهارت­های جنگی نیستند و این شاخص­ترین ویژگی «مستند دفاع مقدس» به‌شمار می‌آید. تمرکز مقالۀ حاضر، روی همین ویژگی دفاع مقدس خواهد بود. در این مقالۀ توصیفی و تحلیلی، تلاش می­شود با مطالعۀ موردی فیلم­های مستند حوزۀ دفاع مقدس به هدف خود نائل شود. جنگ تحمیلی به موازات زندگی مردم، در مستندها و فیلم­های سینمایی انعکاس یافت. در واقع، فیلم مستند برداشت هنرمند از جنگ بود. نتایج نشان می­دهد، مستندسازان تلاش می­کنند با تأکید بر ویژگی‌ها، عادی بودن افرادی که در جنگ شرکت نموده­اند، نشان دهند. همچنین، به رویکرد تحمیلی و دفاعی دفاع مقدس تأکید کنند. تمرکز بیشتر بر دفاعی بودن جنگ تحمیلی، شرکت در جنگ را به یک وظیفۀ انسانی و شرعی تبدیل می­نماید. کلیۀ فیلم­هایی که دربارۀ جنگ ساخته شده­اند، دارای جلوه‌های تبلیغی هستند. از سوی دیگر، رسالتی که آوینی و پیروان سبکی او  در انعکاس حضور رزمندگان در جبهه­های نبرد قائل هستند، فیلم­سازی را با کار انبیاء و اولیای خدا همسان می­دانند؛ ازاین‌رو، انسان تصویر شده، با انسان فلسفه­زدۀ غربی متفاوت است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 548.4 K

تحلیل جغرافیای فرهنگی و معنایی جنگ تحمیلی با رویکرد زبان شناسی

رشید خلف زاده؛ میثم رستمی؛ حجت الله جهانی راد

دوره 5، شماره 4 ، اسفند 1398، ، صفحه 83-102

چکیده

  همزمان با وقوع جنگ تحمیلی 8 ساله، نوعی تبلور فرهنگ دفاع از ارزش­ها و فرهنگ و تمدن در بین ایرانیان شکل گرفت. این ویژگی­ها نوعی از حس مقدس مکانی را به انسان ایرانی تلقین می­کند. این مفاهیم وارد زبان ...  بیشتر همزمان با وقوع جنگ تحمیلی 8 ساله، نوعی تبلور فرهنگ دفاع از ارزش­ها و فرهنگ و تمدن در بین ایرانیان شکل گرفت. این ویژگی­ها نوعی از حس مقدس مکانی را به انسان ایرانی تلقین می­کند. این مفاهیم وارد زبان فارسی و زبان­های مناطق مرزنشین شده، نوعی «جغرافیای فرهنگی دفاع مقدس» ایجاد کرده است. در این پژوهش نگارنده­گان به دنبال ارائه­ تحلیلی از جنگ هشت ساله براساس رویکرد زبان شناسی فردیناند دوسوسور هستند که براساس رویکرد زبان­شناسی سوسور، جنگ هشت ساله ایران و عراق چه نقشی در ظهور نشانه­ های زبانی جدید در ایران (زبان­های موجود در جغرافیای ایران) داشته است. این پژوهش به شیوه ای تحلیلی- توصیفی نگاشته شده است. داده های این مقاله نیز به شیوه ای کتابخانه و اسنادی بدست آمده است. براساس نتایج پژوهش، دفاع مقدس با آفرینش و بازتولید مفاهیمی معنوی از صدر اسلام، عملاً گفتمانی را شکل داد که امروزه دارای نمادها و نشانه­های زبانی گسترده­ای در سطح ملی، منطقه­ای و در برخی موارد جهانی است. بنابراین نشانه­ها و نمادهای زبانی گفتمان دفاع مقدس نیز به­واسطۀ آگاهی مخاطب از این گفتمان و نیز بروز واقعی و بیرونی این گفتمان معنادار هستند و با فرض فراموشی این گفتمان و فرهنگ خاص، نشانه­های آن نیز نامفهوم می­گردند. بنابراین از دست نرفتن این مفاهیم و میراث ارزشی نیاز به تدابیر و سیاستگذاری دوراندیشانه و عملی هست.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 432.58 K

واکاوی مؤلفه‌ها و ظرفیت‌های راهبردی نظام توسعۀ علمی و دانش کشور از دیدگاه مقام معظم رهبری(دامت برکاته)

جواد منظمی تبار

دوره 5، شماره 3 ، آذر 1398، ، صفحه 89-114

https://doi.org/20.1001.1.25883674.1398.5.3.5.1

چکیده

  موفقیت نهادهای علمی کشور در دستیابی به قله‌های پیشرفت، برآمده از میزان همپوشانی تصاویر ذهنی نخبگان آن است. هرچه این همپوشانی کمتر و نظرات متنوع باشد، اقدام‌ها نیز مختلف، موازی و گاه مخرب هستند. هدف ...  بیشتر موفقیت نهادهای علمی کشور در دستیابی به قله‌های پیشرفت، برآمده از میزان همپوشانی تصاویر ذهنی نخبگان آن است. هرچه این همپوشانی کمتر و نظرات متنوع باشد، اقدام‌ها نیز مختلف، موازی و گاه مخرب هستند. هدف این پژوهش ارائۀ مدلی راهبردی از نظام علمی برپایۀ منظومۀ فکری مقام معظم رهبری به عنوان عالی‌ترین مقام رسمی کشور است. بنابراین همۀ سخنرانی‌های مرتبط با موضوع ایشان در جایگاه رهبری، از سال 1368 تا 1398، مورد بررسی قرار گرفت.روش پژوهش ما ترکیبی از تحلیل محتوای جهت‌دار و تحلیل مضمون است. نزدیک به 90 سخنرانی معظم‌له فیش‌برداری شده و منبع اصلی سخنرانی‌ها، سایت رسمی ایشان است.یافته‌ها نشانگر این است که مقام معظم رهبری راهکار توسعۀ علم را تولید علم نافع، توسعۀ علوم‌پایه، بومی‌سازی علمی، ثروت‌آفرینی و نوآوری می‌دانند. همچنین در خطاب به مسئولان، توجه ویژه به دانشگاه‌ها، اهتمام به اجرایی شدن مصوبات نقشۀ جامع علمی کشور، اولویت‌دهی به جهش علمی کشور، تقویت ارتباط صنعت با دانشگاه، پیوستگیِ زنجیرۀ علمی از ابتدایی تا آموزش عالی و استفاده از علم به مثابه دیپلماسی برای تحقق اهداف عالیه نظام، مورد تأکید قرار می‌دهند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 794.94 K

بررسی نقش الگوها و پدیدارهای ذهنی در تکوین «روایت» خاطرات جنگ (بررسی موردی: خاطره‌نوشت‌های بابانظر، یکی از این روزها به بلوغ رسیدم و چزابه)

تیمور مالمیر؛ فردین حسین پناهی

دوره 3، شماره 4 ، اسفند 1396، ، صفحه 99-125

چکیده

  خاطره‌نوشت‌های جنگ، با ویژگی‌های منحصربه‌فردشان، هرچند از منابع تاریخ جنگ محسوب می‌شوند، غالباً در دسته‌ای متمایز از منابع و متون تاریخی طبقه‌بندی می‌شوند. این مسأله به ویژگی‌های رواییِ خاص این ...  بیشتر خاطره‌نوشت‌های جنگ، با ویژگی‌های منحصربه‌فردشان، هرچند از منابع تاریخ جنگ محسوب می‌شوند، غالباً در دسته‌ای متمایز از منابع و متون تاریخی طبقه‌بندی می‌شوند. این مسأله به ویژگی‌های رواییِ خاص این آثار مربوط می‌شود، چنان‌که در آن‌ها مرز میان تاریخ و ادبیات همواره در نوسان است. در این پژوهش، به‌منظور شناخت ویژگی‌های روایی و مؤلفه‌های حاکم بر روایت‌پردازی خاطرات جنگ، و هم‌چنین به‌منظور بررسی فرضیه امکان دست‌یابی به الگویی بنیادین در روایت این خاطرات، سه خاطره‌نوشت از خاطرات دفاع مقدس (بابانظر، یکی از این روزها به بلوغ رسیدم و چزابه) به‌عنوان زمینه بررسی موردی انتخاب شده و فرایندها و مؤلفه‌های مؤثر در روایت‌پردازیِ این آثار، بر مبنای نظریه ساختارگرایی، بررسی و تحلیل شده است. نتایج این تحقیق، نقش بنیادین الگوهای ذهنی و هم‌زمانی (Synchronic) در شکل‌گیری «روایت» خاطرات جنگ را نشان می‌دهد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است و داده‌ها به روش کتابخانه‌ای گردآوری شده است. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 472.5 K

واکاوی جنگ رژیم بعث عراق علیه ایران از منظر حقوق بشردوستانه

افشین قشلاقی نیگجه؛ احمدرضا توحیدی

دوره 4، شماره 3 ، آذر 1397، ، صفحه 105-120

چکیده

  حقوق بشردوستانه، شاخه‌ای از حقوق بین‌المللی است که هدف اصلی آن، حمایت کامل از افراد غیرنظامی و احترام به کشته‌شدگان در زمان جنگ‌های داخلی و جهانی است. برخی از صاحب‌نظران مسائل سیاسی و حقوقی معتقدند، ...  بیشتر حقوق بشردوستانه، شاخه‌ای از حقوق بین‌المللی است که هدف اصلی آن، حمایت کامل از افراد غیرنظامی و احترام به کشته‌شدگان در زمان جنگ‌های داخلی و جهانی است. برخی از صاحب‌نظران مسائل سیاسی و حقوقی معتقدند، جنگ به عنوان امری گریزناپذیر، باعث اختتام قواعد و مقررات جهانی نمی‌شود؛ بلکه، با ایجاد قوانین نوینی، باعث قانونمند کردن رفتار متخاصمان و انسانی کردن جنگ می‌شود. با ظهور جنگ، منافع ملی تهدید می‌شود. در چنین شرایطی بر تمام شهروندان آن کشور واجب است با تمام توان و ظرفیت‌های موجود به دفاع از حقوق کشور بپردازند. این مطلب ضرورت تحقیق و پژوهش در عرصۀ دفاع از منافع ملی ایران را نشان می‌دهد. مقالۀ حاضر با استفاده از روش کتابخانه‌ای و فیش ‌برداری، گردآوری و تحلیل شده است. ایران با فاصلۀ‌ اندکی پس از پیروزی انقلاب اسلامی با جنگ هشت سالۀ رژیم بعث عراق علیه ایران مواجه شد. در این تحقیق تلاش شده تا میزان پایبندی رژیم بعث عراق به مقررات حقوق منازعه‌های مسلحانه و حقوق بشردوستانه مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد، در دوران دفاع مقدس، مقررات حقوق بین‌المللی بشردوستانه از جمله ممنوعیت کاربرد تسلیحات شیمیایی و تعرض به میراث فرهنگی توسط رژیم بعث عراق نقض شده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 517.26 K

سیاستگذاری در حوزه پژوهش دفاع مقدس: راهکار‌هایی برای مقابله با آسیب‌های پژوهشی

سیدمهدی حسینی گل‌افشانی؛ اصغر محمدی فاتح

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1402، ، صفحه 105-127

چکیده

  دفاع‌‌‌‌‌‌‌ مقدس بخش مهم و تعیین‌کننده‌ای از تاریخ معاصر کشور است و به ‌منظور استفاده مطلوب از دستاوردهای آن، نیازمند پژوهش موشکافانه، علمی و دقیق از دفاع مقدس هستیم. در همین‌راستا تحقیق حاضر ...  بیشتر دفاع‌‌‌‌‌‌‌ مقدس بخش مهم و تعیین‌کننده‌ای از تاریخ معاصر کشور است و به ‌منظور استفاده مطلوب از دستاوردهای آن، نیازمند پژوهش موشکافانه، علمی و دقیق از دفاع مقدس هستیم. در همین‌راستا تحقیق حاضر به دنبال شناسایی و رتبه‌بندی راهکارهای پژوهش در حوزه دفاع مقدس به منظور مقابله با آسیب‌های پژوهشی این حوزه و ارائه آن به سازمان‌های متولی، برای سیاستگذاری در این حوز‌ه بوده است. این مقاله براساس هدف تحقیق کاربردی، براساس رویکرد تحقیق، ترکیبی (کیفی- کمی) و براساس روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بود. گردآوری داده، با روش مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی (ابزار مصاحبه و پرسشنامه) انجام شد. جامعه آماری در بخش کیفی خبرگان دفاع مقدس بود که به ‌شکل هدفمند و قضاوتی انتخاب شدند. مصاحبه تا نفر پانزدهم ادامه و با اشباع نظری داده‌ها و تکرار موارد قبل متوقف شد. جامعه آماری در بخش کمی، شامل تعداد 20 نفر از متخصصان این حوزه بود که به رتبه‌بندی راهکارها پرداختند. یافته‌های پژوهش نشان داد که تعداد 20 راهکار پژوهشی موثر برای مقابله با آسیب‌های پژوهشی حوزه دفاع مقدس وجود دارد. این راهکارها از طریق آزمون فریدمن و میانگین رتبه‌بندی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 461.75 K

رهیافتی بر راهبردها و اقدامات مدیریتی ترویج فرهنگ ایثار و شهادت و دستاوردهای آن

شهربانو یدالهی

دوره 9، شماره 3 ، آذر 1402، ، صفحه 105-129

چکیده

  فرهنگ ایثار و شهادت، از مبانی ارزشمند دین اسلام اتخاذ شده و جزو سرمایه‌های فرهنگی جامعه ایرانی است. مدیران برای ترویج این فرهنگ در جامعه، نیازمند آگاهی از راهبردهای مدیریتی کارآمد و اثربخشی هستند. آنها ...  بیشتر فرهنگ ایثار و شهادت، از مبانی ارزشمند دین اسلام اتخاذ شده و جزو سرمایه‌های فرهنگی جامعه ایرانی است. مدیران برای ترویج این فرهنگ در جامعه، نیازمند آگاهی از راهبردهای مدیریتی کارآمد و اثربخشی هستند. آنها برای آگاهی از این راهبردها، نیاز به مرجع معتبری (بیانات مقام‌معظم‌رهبری) دارند که مسیر را برای رسیدن به نهادینه‌سازی این فرهنگ در جامعه هموار سازد . هدف پژوهش حاضر، شناسایی راهبردها و اقدامات مدیریتی جهت ترویج فرهنگ ایثار و شهادت و دستاوردها آن در جامعه است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است. داده های پژوهش با استفاده از جستجوی موضوعی لغات «ایثار»و «شهادت» در بین بیانات مقام معظم رهبری (1367-1401) نمایه شده در پایگاه اینترنتی دفتر حفظ و نشر آثار ایشان در قالب فیش‌هایی گردآوری شد و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی تحلیل گردید. یافته‌ها نشان داد که‌‌ «ارتقاء روحیه ایثار و ایثارگری»، «اسوه‌نمایی و الگوسازی از شهدا و ایثارگران»، «تنظیم و نشر آثار و وصایای گرانقدر شهیدان و بیان سیره آنها»، «زنده‌ نگه‌داشتن یاد و خاطره شهدا»، «تکریم و قدردانی از خانواده‌های شهدا و ایثارگران» و «به کارگیری حداکثری از ظرفیت رسانه‌های دیداری و شنیداری» به عنوان مهم‌ترین راهبردهای مدیریتی در زمینه ترویج فرهنگ ایثار و شهادت است. این راهبردها می‌توانند سرلوحه تصمیمات و برنامه‌های مدیریتی در سطح سازمان‌های کشور قرار گیرد که ماندگاری فرهنگ ایثار و شهادت در جامعه، پیشروی و پیشرفت و تعالی و حفظ استقلال کشور، حفظ انقلاب اسلامی، نفی سلطه‌گری و سلطه‌پذیری و حفظ حیات اسلامی جامعه را در پی خواهد داشت.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 588.44 K

شناسایی عوامل مؤثر بر رضایت‌مندی بازدیدکنندگان از نمایشگاه کتاب دفاع مقدس

علی فلاحی؛ کاظم مؤذن

دوره 4، شماره 1 ، خرداد 1397، ، صفحه 109-134

چکیده

  پژوهش حاضر به‌منظور بررسی میزان رضایت بازدیدکنندگان از نمایشگاه کتاب دفاع مقدس و عوامل مؤثر بر این رضایت‌مندی صورت گرفت. پژوهش از نوع کاربردی و شیوه انجام آن به روش پیمایشی و توسط پرسشنامه بوده است. ...  بیشتر پژوهش حاضر به‌منظور بررسی میزان رضایت بازدیدکنندگان از نمایشگاه کتاب دفاع مقدس و عوامل مؤثر بر این رضایت‌مندی صورت گرفت. پژوهش از نوع کاربردی و شیوه انجام آن به روش پیمایشی و توسط پرسشنامه بوده است. روایی پرسشنامه به طریق صوری، توسط 5 نفر از اساتید و متخصصین حوزه دفاع مقدس به تأیید رسید. جامعه آماری تحقیق کلیه افراد مراجعه‌کننده به نمایشگاه کتاب دفاع مقدس بوده است. بر اساس تجربیات سال‌های قبل به‌طور متوسط سالیانه حدود 1900 نفر از نمایشگاه بازدید کرده‌اند؛ بر همین مبنا با مراجعه به جدول نمونه‌گیری مورگان، حجم نمونه 320 به دست آمد که برای پوشش دهی داده‌های مفقوده تعداد 30 نفر به حجم نمونه اضافه گردید و درنهایت تعداد 350 پرسشنامه با روش نمونه‌گیری تصادفی توزیع و جمع‌آوری شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد: با افزایش تحصیلات میزان رضایت از کیفیت کتب منتشرشده کاهش می‌یابد و همچنین بین رضایت از کیفیت کتاب و میزان مطالعه کتب منتشرشده همبستگی مستقیم وجود دارد. میان شغل و میزان مطالعه رابطه‌ای وجود ندارد، ولی نوع شغل بازدیدکنندگان با میزان خرید کتاب همبستگی و رابطه وجود دارد. میان سن و تحصیلات در میزان مطالعه کتاب دفاع مقدس رابطه‌ای وجود نداشته و میزان رضایت از نمایشگاه در میان مردان و زنان تفاوت وجود ندارد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 994.92 K

مدیریت لجستیک نظامی در شرایط بحران (مورد مطالعه: شکست حصر آبادان)

مصطفی لطفی جلال آبادی؛ شعبان مرادی؛ مهدی بیرقی

دوره 8، شماره 3 ، آذر 1401، ، صفحه 109-134

چکیده

  کشور ما از جمله کشورهایی است که با بحران‌های مختلفی مواجه می شود از جمله زلزله، جنگ، همه‌گیری یک بیماری واگیردار و .. از جمله بحران‌هایی که تا کنون مواجه شده است جنگ تحمیلی بود. اگر چه تحقیقات زیادی در ...  بیشتر کشور ما از جمله کشورهایی است که با بحران‌های مختلفی مواجه می شود از جمله زلزله، جنگ، همه‌گیری یک بیماری واگیردار و .. از جمله بحران‌هایی که تا کنون مواجه شده است جنگ تحمیلی بود. اگر چه تحقیقات زیادی در خصوص جنگ صورت پذیرفته است ولی در خصوص نقش پشتیبانی لجستیکی در شکست حصر آبادان تا کنون تحقیقی انجام نشده است. در این راستا پژوهش حاضر به الگوی مدیریت لجستیک نظامی در شرایط بحران شکست حصر سوسنگرد در قالب یک الگو پرداخته است. این تحقیق ازنظر هدف، پژوهشی اکتشافی و ازنظر نوع استفاده، کاربردی است و در آن روش پژوهش داده بنیاد استفاده شده است. داده‌ها با استفاده از نمونه‌گیری غیر احتمالی با 20 نفر از رزمندگان دفاع مقدس همچنین پژوهشگران دفاع مقدس گردآوری شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نیز از نرم‌افزار مکس کیودا استفاده گردید. بر اساس تحلیل داده‌ها، مقوله علی شامل علل اقتصادی، علل ژئوپلوتیکی و علل ایدئولوژیکی، مقوله محوری شامل مدیریت اطلاعات، ترابری و مکان یابی بهینه تجهیزات و نیروها راهبردها شامل انعطاف‌پذیری، هم‌افزایی و سرعت واکنش، عوامل مداخله گر شامل فرماندهی و کنترل، نیروی انسانی و تجهیزات و سرانجام پیامدها شامل پیامد سیاسی، اجتماعی و نظامی بودند. مدل ارائه‌شده می‌تواند برای انتقال تجربیات و ارزش ها به نسل های آینده برای ایفای نقش مؤثرتر در یگان‌های عملیاتی یاری برساند و باعث افزایش قدرت دفاعی کشور شود.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1019.42 K

تبیین جایگاه جبهه مقاومت اسلامی در امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

عباسعلی جباری ثانی؛ عباس چگینی

دوره 7، شماره 4 ، بهمن 1400، ، صفحه 111-132

چکیده

  انقلاب اسلامی، به عنوان عامل اصلی شکل‏‏گیری، تداوم و گسترش مقاومت در برابر قدرت‏‏های استکباری و استعماری، موجب زنده شدن روحیه استکبارستیزی ملل مسلمان و مستضعف و دولت‏های مستقل در دهه‏های ...  بیشتر انقلاب اسلامی، به عنوان عامل اصلی شکل‏‏گیری، تداوم و گسترش مقاومت در برابر قدرت‏‏های استکباری و استعماری، موجب زنده شدن روحیه استکبارستیزی ملل مسلمان و مستضعف و دولت‏های مستقل در دهه‏های پایانی قرن گذشته و قرن جاری در منطقه و جهان شده است. جمهوری اسلامی ایران توانست به عنوان یک نظام سیاسی با به صحنه آوردن اسلام، استضعاف‏زدایی و استکبارستیزی در انسجام ملی، منطقه‏ای، حفظ و بسط امنیت الگویی الهام‏بخش ایجاد نماید. همبستگی و انسجام در سطوح و لایه‏‏های مختلف طی چهار دهه‏‏ پس از پیروزی انقلاب، جبهه مقاومت را از جمهوری اسلامی به منطقه‏ای گسترده‏تر از غرب آسیا و شمال آفریقا گسترش داده است. جبهه مقاومت در حرکت رو به رشد انقلاب اسلامی جهت تداوم آرمان‏‏ها و دست‏‏یابی به اهداف آن، ظرفیت‏ها و فرصت‏‏های گسترده‏‏ای را در اختیار انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی قرار داده است. هدف اصلی در این مقاله آن است که با مطالعات اسنادی معتبر و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی؛ شکل‏‏گیری، تقویت و گسترش جبهه مقاومت در حرکت رو به رشد انقلاب اسلامی را تبیین و جایگاه آن در تأمین امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را تحلیل نماید. نتایج حاصل از پژوهش، نشان می­دهد که بهره‏گیری از ظرفیت‏ها و قابلیت‏های جبهه مقاومت، به عنوان یکی از عوامل اصلی قدرت و اقتدار انقلاب اسلامی بوده، این عاملِ تعیین کننده به ایجاد، تأمین، گسترش و ارتقاء امنیت جمهوری اسلامی ایران در منطقة ‏پرآشوب غرب آسیا انجامیده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 407.21 K

تأثیر متقابل عوامل فرهنگی اجتماعی و دفاع مقدس

زهره پوستین چی

دوره 8، شماره 1 ، خرداد 1401، ، صفحه 111-136

چکیده

  عوامل فرهنگی و اجتماعی نقش مؤثری در شکل‌بندی‌های کنش رفتاری بازیگران دارند. نقش عوامل فرهنگی از این جهت اهمیت دارد که زیرساخت‌های رفتار جمعی شهروندان در شرایط جنگ، صلح، رقابت و همکاری‌های منطقه‌ای ...  بیشتر عوامل فرهنگی و اجتماعی نقش مؤثری در شکل‌بندی‌های کنش رفتاری بازیگران دارند. نقش عوامل فرهنگی از این جهت اهمیت دارد که زیرساخت‌های رفتار جمعی شهروندان در شرایط جنگ، صلح، رقابت و همکاری‌های منطقه‌ای را منعکس می‌سازد. نقش‌یابی جامعه ایرانی در دوران دفاع مقدس، بدون توجه به شاخص‌ها و نشانه‌های مربوط به فرهنگ ایرانی، اندیشه سیاسی ایرانشهری و بنیان‌های ایدئولوژی شیعه امکان‌پذیر نمی‌باشد. فرهنگ اجتماعی جامعة ایرانی براساس «رویکرد مقابله با تهدیدات» و «بیگانه‌هراسی» بخش اجتناب‌ناپذیر آن محسوب می‌شود. چگونگی مقابله با تهدیدات بازیگران پیرامونی همواره به عنوان بخشی از نشانه‌های بنیادین فرهنگ سیاسی و اجتماعی ایران بوده است. فرهنگ مقابله با تهدیدات در دوران جنگ تحمیلی کاربرد خود را در روند بسیج گروه‌های اجتماعی منعکس ساخت. ایران توانست از طریق یکپارچه‌سازی ساختاری و بسیج اجتماعی موقعیت خود را در روند جنگ تحمیلی ارتقاء دهد. پرسش اصلی مقاله آن است که «فرهنگ اجتماعی چه نقشی در شکل‌بندی رفتار عمومی جامعة ایرانی در دوران دفاع‌مقدس داشته است؟» فرضیة مقاله به این موضوع اشاره دارد که «فرهنگ اجتماعی ایران مبتنی بر نشانه‌هایی از بیگانه‌هراسی و مقابله با تهدیدات بوده که در دوران دفاع‌مقدس منجر به بسیج گروه‌های اجتماعی برای مقابله با تهدیدات گردیده است». متغیر وابستة پژوهش را موضوع «دفاع‌مقدس» شامل می‌شود. مؤلفه‌های مربوط به فرهنگ مقاومت، بسیج اجتماعی و بیگانه‌هراسی، شاخص‌های متغیر مستقل خواهد بود. در انجام این پژوهش از روش تحلیل محتوا استفاده شده که بر شاخص‌های ارزشی، نگرشی، فرهنگ اجتماعی و الگوی کنش رفتاری جامعة ایران در دوران جنگ تحمیلی تأکید داشته است. در تبیین پژوهش از رهیافت «کنش اجتماعی فرهنگی» کاتزنشتاین در فرآیند بحران‌های راهبردی استفاده می‌شود.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 463.98 K

ارزیابی نظام ارزش‌های جامعه در دوران دفاع مقدس و دوران کنونی

داود فاطمی؛ عباس اسلامی فارسانی

دوره 4، شماره 2 ، مرداد 1397، ، صفحه 113-150

چکیده

   ارزش‌ها، پایه و اساس بینش و کنش انسان را تشکیل داده و در انتخاب، گزینش و انجام کنش، نقش اساسی دارند. ارزش‌های دفاع مقدس، دارای عناصر مثبت و سازنده‌ای است که حفظ و انتقال صحیح آن، تضمین‌کنندة سلامت ...  بیشتر  ارزش‌ها، پایه و اساس بینش و کنش انسان را تشکیل داده و در انتخاب، گزینش و انجام کنش، نقش اساسی دارند. ارزش‌های دفاع مقدس، دارای عناصر مثبت و سازنده‌ای است که حفظ و انتقال صحیح آن، تضمین‌کنندة سلامت اخلاقی و تأمین‌کنندة سعادت جامعه است؛ از این‌رو، پژوهش حاضر، با‌هدف بررسی و تشخیص نظام ارزش‌های دوران دفاع مقدس و نیز زمان کنونی، تبیین تغییرات و راهکارهای حفظ و انتقال ارزش‌های دفاع مقدس نگاشته شده است. این پژوهش، از حیث ماهیت، توصیفی- تحلیلی، از نظر اجرا و کنترل شرایط، یک بررسی پیمایشی و از نظر هدف، کاربردی بوده و با‌توجه‌به موضوع، دارای دو جامعة آماری متفاوت است. جامعة آماری اول را همة جوانان دختر و پسر ردة سنی 15 تا 25 سال شهر تهران و جامعة آماری دوم را نیز کارکنان و اساتید دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی و دانشگاه جامع امام حسینعلیه‌السلام تشکیل می‌دهند. برای تجزیه و تحلیل داده­ها، پس از تعیین نرمال‌بودن توزیع و با‌توجه‌به سطوح سنجش متغیرها، از آزمون‌های آماری مربوطه استفاده شده است.یافته‌های آماری و تجزیه‌و‌تحلیل آن‌ها، نشانگر وجود رابطة معنی‌دار، بین متغیرهای مستقل مورد‌سنجش در پژوهش حاضر (پایگاه اقتصادی- اجتماعی خانواده، میزان و نوع مصرف رسانه‌های اجتماعی، نوع جامعه‌پذیری، احساس محرومیت نسبی و ادراک فرصت‌های مسدود) با متغیر وابسته (اولویت‌های ارزشی) است. در‌نهایت، نتایج به‌دست‌آمده از آزمون معنی‌داری تفاوت میانگین اولویت‌های ارزشی، نشان از معنی‌داری تفاوت میانگین اولویت‌های ارزشی جامعة کنونی با دوران دفاع مقدس دارد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.07 M

« بررسی نقش جماعت اهل حق استان کرمانشاه در حماسه دفاع مقدس» (با تاکید بر دلایل همگرایی مردم اهل حق در دوران دفاع مقدس)

مرادعلی محمدی؛ طهماسب علیپوریانی؛ مسعود اخوان کاظمی

دوره 7، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 115-140

چکیده

  در جریان جنگ تحمیلی، گروه‌هایی از مردم ایران در این دفاع دینی،ملی مشارکت داشتند ازجمله آنها می‌توان به شرکت مردمانی از جامعه اهل‌حق استان کرمانشاه اشاره نمود. این مقاله با هدف تبیین نقش و جایگاه اهل ...  بیشتر در جریان جنگ تحمیلی، گروه‌هایی از مردم ایران در این دفاع دینی،ملی مشارکت داشتند ازجمله آنها می‌توان به شرکت مردمانی از جامعه اهل‌حق استان کرمانشاه اشاره نمود. این مقاله با هدف تبیین نقش و جایگاه اهل حق استان کرمانشاه دردفاع مقدس و شناسایی مهمترین دلایل همگرایی آنها در این حماسه است. برای دستیابی به این اهداف از روش کتابخانه‌ای و میدانی اقدام به جمع آوری اطلاعات شده، سپس با تجزیه و تحلیل اطلاعات بر اساس تحلیل محتوا و در بخش کمی از تحلیل آماری بهره گیری شد. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهند که اگر چه در ابتدای جنگ تحمیلی، حزب بعث عراق از این جامعه آسیب پذیر استفاده به عمل آورد و گروهی را به عنوان مهاجمین به منظور مین گذاری جاده های مرزی، خرابکاری و سایر اعمال تروریستی به کار گرفت، اما مسئولین سازمان‏ها و نهادهای نظامی، امنیتی برای جلوگیری از گسترش تهدید ایجاد شده با انجام فعالیت ها و اقدامات اساسی توانستند آن را به فرصت تبدیل نموده و ضمن جلوگیری از گسترش فعالیت خرابکارانه، از توان نیروهای اهل حق در راستای تامین امنیت منطقه و استقرار آنها در خطوط پدافندی در مقابل ارتش بعث عراق و انجام عملیات های آفندی استفاده نمایند. بر اساس این پیمایش، مهمترین دلایل همگرایی مردم اهل حق، «مشترکات دینی» ، «هدایت و رهبری و توجه فراگیر امام خمینی(ره) به وحدت بین مردم با مذاهب مختلف» ، «سلحشوری و وطن دوستی مردم غرب کشور در دفاع سرزمینی و حفظ تمامیت ارضی» و« «فرهنگ رفتاری فرماندهان و کارکنان سپاه پاسداران» مشخص گردیده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 787.08 K

تحلیلی بر حمایت ایدئولوژیک ایران از محور مقاومت اسلامی در غرب آسیا

مجید عباسی؛ فاطمه محمودزاده

دوره 8، شماره 2 ، شهریور 1401، ، صفحه 115-134

چکیده

  از دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی ایران در منطقه غرب آسیا شکل دادن به هویتی در هم تنیده و تحت عنوان محور مقاومت اسلامی است. قدرت گیری شیعیان در عراق، رشد حزب الله در لبنان، قدرت یافتن انصارالله در یمن، گسترش ...  بیشتر از دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی ایران در منطقه غرب آسیا شکل دادن به هویتی در هم تنیده و تحت عنوان محور مقاومت اسلامی است. قدرت گیری شیعیان در عراق، رشد حزب الله در لبنان، قدرت یافتن انصارالله در یمن، گسترش مبارزات شیعیان بحرین و افزایش قدرت و توانایی گروههای مقاومت فلسطینی از جمله مهمترین آثار تأثیرگذار ایدئولوژی انقلاب اسلامی در این منطقه می باشد. هدف اصلی این پژوهش مطالعه دلایل حمایت ایدئولوژیک ایران از محور مقاومت اسلامی در غرب آسیا است. برای تحقق هدف اصلی پژوهش، سوال اصلی عبارت از این است که دلایل حمایت ایدئولوژیک جمهوری اسلامی ایران از محور مقاومت اسلامی چیست؟ چارچوب نظری پژوهش سازه انگاری و روش تحقیق نیز توصیفی-تبیینی است. یافته های پژوهش نیز نشان می دهد که جمهوری اسلامی ایران به علت هویت اسلامی، رعایت و اجرای اصول و آرمان های انقلاب اسلامی مبنی بر حمایت دینی از مسلمانان، ایجاد ثبات و امنیت در منطقه غرب آسیا، باورها، انگاره ها و ایستارهای مشترک با گروههای مقاومت و همچنین حفظ امنیت و منافع ملی خویش، اقدام به حمایت از محور مقاومت در چارچوب ایدئولوژی انقلاب اسلامی نموده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 697.84 K

نقش انقلاب اسلامی ایران در افول قدرت آمریکا در اندیشه و مکتب دفاعی امام خامنه ای (حفظه الله)

محمد پورقربان

دوره 8، شماره 4 ، اسفند 1401، ، صفحه 115-142

چکیده

  انقلاب اسلامی ایران در شرایطی به وقوع پیوست که جهان دورانی پر فراز و نشیب، ناشی از جنگهای جهانی را پشت سر نهاده بود و نظامی موسوم به دو قطبی را تجربه می کرد. نظامی که شرط بقای ملتها را در پیوستن به یکی از ...  بیشتر انقلاب اسلامی ایران در شرایطی به وقوع پیوست که جهان دورانی پر فراز و نشیب، ناشی از جنگهای جهانی را پشت سر نهاده بود و نظامی موسوم به دو قطبی را تجربه می کرد. نظامی که شرط بقای ملتها را در پیوستن به یکی از دو قطب مسلط می دانست. سر دادن شعار «نه شرقی و نه غربی» در این فضای سیاسی بین المللی، بسیاری از محاسبات را بر هم زد و افق جدیدی پیش روی دیگر کشورها و ملتها گشود. شاید یکی از مهمترین دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران گذر از نظام مسلط و ایجاد ترتیبی جدید و به چالش کشیدن هژمون بین المللی بود. در این میان مکتب و اندیشه رهبر کبیر انقلاب در تثبیت و تداوم این حرکت نقش به سزایی ایفا نمود. امروز نیز مکتب و اندیشه سیاسی مقام معظم رهبری امام خامنه ای که در امتداد با اندیشه معمار کبیر انقلاب اسلامی می باشد، توانسته است تاثیرات شگرف خود را ادامه دهد. این پژوهش در پی آن است تا نقش انقلاب اسلامی و تاثیر آن بر افول قدرت آمریکا را مورد بررسی قرار دهد و در این میان چارچوب فکری و اندیشه دفاعی امام خامنه ای را مد نظر قرار داده است. این پژوهش به طریق توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای به انجام رسیده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 761.23 K

بررسی نقش انگیزه بر مشارکت و حماسه آفرینی مردم در دفاع مقدس و تحقق اهداف جنگ

اسماعیل خان احمدی؛ مصطفی خودسیانی

دوره 7، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 119-144

چکیده

  بررسی نقش انگیزه بر مشارکت و حماسه آفرینی مردم در دفاع مقدس و تحقق اهداف جنگ چکیده: نظر به پیچیدگی صحنه نبرد و فراوانی متغیرها، اهداف متعالی نظام ‌اسلامی در دفاع‌ مقدس و فراوانی متغیرهای مؤثر بر رفتار ...  بیشتر بررسی نقش انگیزه بر مشارکت و حماسه آفرینی مردم در دفاع مقدس و تحقق اهداف جنگ چکیده: نظر به پیچیدگی صحنه نبرد و فراوانی متغیرها، اهداف متعالی نظام ‌اسلامی در دفاع‌ مقدس و فراوانی متغیرهای مؤثر بر رفتار رزمندگان (فرمانده و تک‌ور) در فرایند نبرد، در راستای سنجش تأثیر انگیزه در دفاع ‌مقدس از آموزهای دینی، رهنمودهای حضرت ‌امام(ره) و فرماندهی معظم کل‌ قوا(مدظله) و صاحب ‌نظران این حوزه پنج مؤلفه: رسالت الهی، تنبیه متجاوز، دفاع همه‌جانبه، احقاق حق و دریافت امتیازات مادی احصاء و در پرسشنامه محقق ساخته بین جامعه تحقیق توزیع گردید. پس از جمع‌آوری تجزیه و تحلیل دادها نظر به ضریب همبستگی ۶۶۳/۰ و سطح معنی‌دار ۰۰۰/۰ فرضیه تحقیق تأیید گردید. نظربه تأثیر بالای شاخص‌های انگیزه بر مشارکت مردم در دفاع مقدس و تحقق اهداف جنگ، طیف کاملی از گزینه‎ های یک دفاع لایه‌بندی شده تحت عنوان پنج ظرفیت برای نظام ‌اسلامی شکل گرفت که در نتایج به آن اشاره شده ‌است.کلیدواژه‌ها: دفاع ‌مقدس، جنگ‌ آینده، مبانی ‌ارزشی، انگیزه.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 822.43 K

شناسایی و طبقه بندی مؤلفه‌های اخلاق حرفه‌ای در آموزه‌های مکتب سلیمانی

نرجس رستگاری؛ حکیمه دانشور؛ محیا پوریزدانپناه

دوره 9، شماره 2 ، شهریور 1402، ، صفحه 121-143

چکیده

  این مقاله با هدف بازشناسی مؤلفه‌های اخلاق حرفه‌ای از منظر شهید سلیمانی انجام‌گرفته و از روش تحلیلی- توصیفی استفاده شده است. حوزه پژوهش، کیفی از لحاظ هدف، کاربردی و از نوع تحلیل، اسنادی است. به منظور ...  بیشتر این مقاله با هدف بازشناسی مؤلفه‌های اخلاق حرفه‌ای از منظر شهید سلیمانی انجام‌گرفته و از روش تحلیلی- توصیفی استفاده شده است. حوزه پژوهش، کیفی از لحاظ هدف، کاربردی و از نوع تحلیل، اسنادی است. به منظور گردآوری داده‌های لازم برای پاسخگویی به سوال‌های پژوهش، کلیه اسناد و مدارک موجود و مرتبط با موضوع حاضر با استفاده از فرم گردآوری داده‌ها، جمع‌آوری و با شیوۀ کیفی مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته است. از ۴ منبع مورد ارزیابی، ۲۱۸ مفهوم شناسایی و اخذ شده است که با تفکیک و دسته‌بندی این مفاهیم و شناسایی وجه مشترک و افتراق آنها تعداد ۱۰ خرده مفهوم و سپس در طی کدگذاری انتخابی، ۴ مؤلفۀ اصلی شناسایی شد که عبارتند از:. اخلاق فردی (انعطاف پذیری، همدلی، جاذبۀ عمیق)، اخلاق وظیفه‌گرایانه (تعهد، الهام بخشی، شفافیت ارتباطی)، اخلاق حقوقی (پردازش متوازان، چشم‌انداز اخلاقی)، اخلاق عدالتی (چشم‌انداز مشارکت، برون‌گرایی) و نتیجتا با ارائۀ الگوی عملی شناسایی ابعاد شخصیتی شهید حاج قاسم سلیمانی با هدف حفظ و آموزش چنین ویژگی‌های ارزشمندی به نسل های آینده سرزمینمان، ایران، این پژوهش انجام گرفت.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 676.96 K

نقش امریکا در تحریک رژیم بعث عراق در اِشغال جزایر سه‌گانه در دوران جنگ تحمیلی

مهدی قربانی

دوره 6، شماره 1 ، خرداد 1399، ، صفحه 123-139

https://doi.org/20.1001.1.25883674.1399.6.1.5.4

چکیده

  پیروزی انقلاب اسلامی، امریکا را در ادامۀ برنامه‌ها و اجرای سناریوهای از پیش تعریف شده در ایران مستأصل کرد و منافع آن کشور را که در راستای اجرای سیاست دوستونی نیکسون در منطقۀ غرب آسیا بود، از بین برد. ...  بیشتر پیروزی انقلاب اسلامی، امریکا را در ادامۀ برنامه‌ها و اجرای سناریوهای از پیش تعریف شده در ایران مستأصل کرد و منافع آن کشور را که در راستای اجرای سیاست دوستونی نیکسون در منطقۀ غرب آسیا بود، از بین برد. این پژوهش بر آن است تا در قالب نظریه نوواقعگرایی به نقش امریکا در تحریک حکام بعثی عراق نسبت به اشغال جزایر سه‌گانۀ ایرانی و تسلط بر تنگۀ هرمز بپردازد. روش این پژوهش، توصیفی، و در گردآوری داده‌ها از شیوه کتابخانه­ای استفاده شده است. پرسش اصلی تحقیق این است که امریکا در تحریک رژیم بعث عراق در اشغال جزایر سه‌گانه توسط صدام چه نقشی داشته است. پاسخ کوتاه در حکم فرضیه این است که کمکهای نظامی و لجستیکی مستقیم و غیرمستقیم امریکا به رژیم بعث عراق، صدام را بیش از پیش در تجاوز به تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران و اشغال جزایر سه‌گانه مصمم کرد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 459.13 K

کاستی‌های نظام تقنینی کیفری در پاسخ به نیازهای شرایط جنگی: درس‌هایی از جنگ هشت‌ساله تحمیلی

محمد صالح تسخیری؛ مسعود اخوان‌فرد

دوره 6، شماره 3 ، آذر 1399، ، صفحه 123-146

چکیده

  وقوع جنگ تحمیلی هشت ساله رژیم بعث عراق و حامیان آن و استمرار تهدیدات نظامی از جانب قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران، بیانگر لزوم آمادگی همه‌جانبه کشور برای رویارویی با این تهدیدات ...  بیشتر وقوع جنگ تحمیلی هشت ساله رژیم بعث عراق و حامیان آن و استمرار تهدیدات نظامی از جانب قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران، بیانگر لزوم آمادگی همه‌جانبه کشور برای رویارویی با این تهدیدات و وقوع جنگ است. یکی از آمادگی‌های ضروری، آمادگی نظام تقنینی به‌شمار می‌آید. نوشتار روبرو بر موضوع کاستی‌های نظام تقنینی کیفری ایران برای رویارویی با شرایط جنگی با تکیه بر تجربه جنگ تحمیلی هشت‌ساله متمرکز شده؛ به‌گونه‌ای که رفع هر یک از آن‌ها به «نیاز ضروری نظام تقنینی کیفری» تبدیل شده است. روش تحقیق این پژوهش، توصیفی و تحلیلی می‌باشد و در برخی موارد به دلیل رویکرد تاریخی متن از روش اسنادی نیز بهره جسته است. هدف اصلی این نوشتار نیز کشف کاستی‌ها و خلأهای موجود در قوانین کیفری برای پاسخ‌دهی به نیازهای ناشی از شرایط جنگ می‌باشد. براساس یافته‌های این پژوهش، فقدان هنجارهای الزام‌آور در حوزه حقوق بشردوستانه، خلأ در نظام مجازات‌دهی اقدامات موجودیت های مادون دولت، بی‌توجهی به تصویب قوانین خاص شرایط جنگی و شرایط اضطراری و بی‌توجهی نظام تقنینی به جرم‌انگاری جنایات بین‌المللی در نظام قانون‌گذاری داخلی، مهم‌ترین کاستی‌های موجود است. به‌نظر می‌رسد که به‌دلیل گذشت سه دهه از پایان جنگ تحمیلی و استقرار امنیت در کشور، پاسخ‌گویی به این نیازها در سایه غفلت قانون‌گذار قرار گرفته‌ است. ازاین‌رو باید موضوعات یادشده با جایابی درست در قوانین مرتبط مورد توجه قرار گیرند یا اینکه مجلس شورای اسلامی با لحاظ همه ابعاد مورد نیاز و تصویب قانونی جامع در این‌خصوص، آمادگی نظام تقنینی کیفری را ارتقا بخشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 497.54 K

بررسی معنایی جایگاه فرهنگ ایثار و شهادت در برنامه درسی مدارس موردمطالعه: (کتب آمادگی دفاعی اول و دوم متوسطه)

جواد آقامحمدی

دوره 2، شماره 4 ، اسفند 1395

چکیده

  هدف این پژوهش بررسی جایگاه فرهنگ ایثار و شهادت در برنامه درسی مدارس متوسطه ایران با تأکید بر کتب آمادگی دفاعی بود. طرح به کار گرفته شده در این تحقیق، توصیفی - تحلیلی است. تحقیقات توصیفی، مجموعه روش‌هایی ...  بیشتر هدف این پژوهش بررسی جایگاه فرهنگ ایثار و شهادت در برنامه درسی مدارس متوسطه ایران با تأکید بر کتب آمادگی دفاعی بود. طرح به کار گرفته شده در این تحقیق، توصیفی - تحلیلی است. تحقیقات توصیفی، مجموعه روش‌هایی است که هدف آن‌ها، توصیف کردن شرایط یا پدیده‌های مورد بررسی است و تحلیلی است، یعنی محقق با وزن کردن و ارزش بخشیدن به قسمت‌های ذهنی محتوا که قابل‌اندازه‌گیری نیستند، سعی می‌کند به تفسیر آن‌ها نائل آید. در تحقیق حاضر کتب آمادگی دفاعی دوره متوسطه اول و دوم بر اساس شاخصه اصلی ایثار و شهادت و مؤلفه‌های آن مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته‌اند. روش تحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی (جدول، درصد و فراوانی) صورت‌گرفته است تا تصویر منظم و قابل قبولی به مخاطب ارائه کند. نتایج پژوهش نشان داد که در کتب آمادگی دفاعی دوره اول و دوم جمعاً ۱۸۲ بار بحث مهم و شیرین ایثار و شهادت موردبحث و بررسی قرار گرفته است و دراین‌بین مؤلفه‌های ایثار و استقامت، خدامحوری در مقابل خودمحوری، عدم تعلق به دنیا و احترام به دیگران که از مصادیق باارزش شهادت‌طلبی و ایثار هستند بیشترین فراوانی و مباحث علم و آگاهی و تعالی روح و روان کمترین میزان را به خود اختصاص داده‌اند.

---

• مشاهده مقاله